Anna Pańczak
W 2008 roku Izba Reprezentantów Stanów Zjednoczonych przyjęła rezolucję uznającą maj miesiącem zwiększania świadomości nt. zaburzenia osobowości borderline. Zaburzenie to dotyka ok. 2% osób w populacji (chociaż niektóre źródła mówią nawet o ok.6%), a w Stanach Zjednoczonych jest trzecią przyczyną śmierci kobiet w wieku 15-24 lata (Gabbard,2009; www.borderlinepersonalitydisorder.com ).
Często życie osób z zaburzeniem osobowości bordeline porównywane jest do jazdy kolejką wysokogórską. Osoby z tym zaburzeniem charakteryzuje:
- reagowanie na realne lub wyobrażone porzucenie paniką, wściekłością lub podejmowaniem rozpaczliwych wysiłków, by do niego nie dopuścić
- wzorzec intensywnych i burzliwych relacji z rodziną, przyjaciółmi czy partnerami
- zniekształcony i niestabilny obraz siebie
- impulsywne i często niebezpieczne zachowania takie jak ryzykowna jazda samochodem, nadużywanie substancji psychoaktywnych czy ryzykowne zachowania seksualne
- nawracające zachowania samobójcze lub groźby albo też okaleczanie samego siebie poprzez np. cięcie się (ok. 10% osób ginie śmiercią samobójczą)
- intensywne i zmienne nastroje
- stale uczucie pustki i/lub nudy
- przeżywanie intensywnego i nieadekwatnego uczucia gniewu lub problemy z jego kontrolowaniem
- w sytuacjach stresujących doświadczanie myśli o charakterze paranoidalnym lub silnych uczuć odcięcia się od siebie, obserwowanie siebie niejako z zewnętrz, utraty kontaktu z realnością (objawy dysocjacyjne)
Spełnienie co najmniej 5 kryteriów wskazuje na zaburzenie borderline (www.bpdresourcecenter.org; Paris, 2004)
Te wszystkie cechy powodują, że życie osobiste i zawodowe osób z zaburzeniem jest pasmem klęsk i niepowodzeń, które często przybierają bardzo dramatyczną formę. Zaburzenie to jest źródłem cierpienia dla osób, które je przejawiają, ale także dla ich rodzin, które czują się obciążone nieprzewidywalnością zachowań swoich bliskich, a także często pojawiającymi się groźbami czy nawet próbami samobójczymi.
Najczęstszym problemem w odniesieniu do zaburzenia osobowości borderline jest postawienie właściwej diagnozy oraz podjęcie odpowiedniego leczenia. Badanie Meyersona i współpracowników (2009) pokazało, że może upłynąć nawet 10 lat od rozpoczęcia leczenia psychiatrycznego, zanim osoby z zaburzeniem borderline zostaną prawidłowo zdiagnozowane. Najczęściej otrzymują one błędną diagnozę zaburzenia afektywnego dwubiegunowego. Obecnie istnieje kilka podejść do leczenia zaburzeń osobowości borderline, których skuteczność została potwierdzona badaniami naukowymi. Psychoterapią, która uznawana jest za jedną z najbardziej skutecznych jest psychoterapia skoncentrowana na przeniesieniu (Transference Focused Psychotherapy – TFP) (Yeomans, Clarkin i Kernebrg, 2015). Taką formę pomocy proponujemy w naszym ośrodku.
Piśmiennictwo:
- Gabbard, G. O. (2009) Psychiatria psychodynamiczna w praktyce klinicznej.Kraków: Wyd. UJ.
- Meyerson i wsp. (2009). Is borderline personality disorder under diagnosed? APA, streszczenie.
- Paris, J. (2004). Is hospitalization useful for suicidal patients with borderline personality disorder? J Pers Disord. 18(3); 240-247.
- bpdresourcecenter.org
- borderlinepersonalitydisorder.com
- Yeomans, F.E, Clarkin J. F. i Kernberg O. F. (2015). Psychoterapia skoncentrowana na przeniesieniu w leczeniu zaburzeń osobowości borderline. Kraków: Polskie Towarzystwo Psychoterapii Psychodynamicznej.
